Beeldhouwen en boetseren | Speksteen
Speksteen is een fascinerend natuurlijk materiaal
Inleiding
Speksteen, ook wel bekend als zeepsteen, is een fascinerend natuurlijk materiaal dat al eeuwenlang door mensen wordt gebruikt. En dat gebruik is niet alleen voor artistieke maar zeker ook voor functionele doeleinden en op beide toepassingsmogelijkheden gaan we even in. Speksteen voelt door het hoge talkgehalte wat zeepachtig aan. Waarschijnlijk heeft speksteen daar de alternatieve naam zeepsteen aan te danken.Zachte speksteen
Speksteen is vaak afkomstig uit landen als China, Thailand, Australië, Brazilië en India. De speksteen die uit deze landen komt is de zachtste en is daarmee relatief gemakkelijk te bewerken.De Eigenschappen van Speksteen
Speksteen is een metamorf gesteente. Speksteen bestaat hoofdzakelijk uit talk, aangevuld met chloriet, pyroxeen, mica, amphibool, carbonaat en andere mineralen. Wat speksteen zo bijzonder maakt, is de relatieve zachtheid en de aanwezigheid van talk. Deze combinatie zorgt voor de karakteristieke gladheid en vetachtige textuur van speksteen. Dit maakt speksteen bij uitstek geschikt voor beeldhouwwerk en allerlei andere kunstzinnige creaties.
Harde speksteen
De vorm die in noordelijker landen gevonden wordt heeft een harder karakter. Deze harde speksteen wordt dan ook niet zozeer gebruikt voor decoratief werk maar meer voor gebruiksdoeleinden zoals voor vloeren en in kachels.Speksteen is in verschillende kleuren verkrijgbaar
Behalve in het bekende wit, grijs en zwart is speksteen in verschillende kleuren verkrijgbaar. Er zijn de meest uiteenlopende kleuren van terug te vinden. Deze kleuren zijn terug te voeren op allerlei mineralen en metaaloxyden die in het materiaal zijn opgesloten. Deze mineralen kunnen de vorm van kristallen krijgen die voor problemen bij het bewerken kunnen zorgen zoals het schilferen van het materiaal of plotselinge breuk op één of ander breukvlak.Een rasp is een handig hulpmiddel bij speksteen
Speksteen kan met eenvoudige gereedschappen zoals raspen, schuurspons en -papier en scherpe messen worden bewerkt. Het is ook te snijden of te zagen. Hakken van speksteen is vaak minder wenselijk omdat het materiaal te zacht is en dan verpulvert. Dit maakt het toegankelijk voor kunstenaars van verschillende niveaus, van beginners tot experts.
Speksteen kent vele kleurenvariaties
Speksteen komt in een breed scala van kleuren voor. Die kleuren verlopen variërend van lichtgroen en wit tot diepzwart en roodbruin. Deze natuurlijke kleurenvariatie maakt elke speksteen uniek. En het biedt kunstenaars talloze mogelijkheden voor expressie.
Nabewerken met schuren en polijsten
Na bewerken van speksteen door het te schuren en te polijsten levert vaak fraaie kleuren in de steen op. En zeker als we de steen na het polijsten nog even in de was zetten krijgen deze kleuren nog een extra accent en meer diepte.Kapotvriezen als het beeld buiten staat is heel goed mogelijk
Het zachte speksteen neemt zoveel water op dat kapotvriezen in de winter niet denkbeeldig is. Het materiaal is dan ook niet geschikt om permanent buiten te staan. In het najaar moet een tuinbeeld van speksteen beslist naar binnen waar het droog kan staan.Speksteen kan heel goed warmte opslaan
Een andere opvallende eigenschap van speksteen is zijn vermogen om warmte goed vast te houden. Dit heeft geleid tot verschillende praktische toepassingen van speksteen, zoals bij de bouw van kachels en verschillende soorten verwarmingsplaten. Speksteen kachels zijn bijvoorbeeld bekend om hun efficiënte warmteafgifte en milieuvriendelijke eigenschappen.
De Geschiedenis van speksteen
Het gebruik van speksteen heeft een lange geschiedenis. Die gaat terug tot de oudheid. Een paar enkele opmerkelijke momenten uit de geschiedenis van speksteen:
Gebruik bij oude beschavingen
Oude culturen zoals de Egyptenaren, Grieken, en Chinese beschavingen gebruikten speksteen al voor hun beeldhouwwerken, amuletten en sieraden.
Gebruik van speksteen bij de inuits
Inuit-beeldhouwkunst is beroemd om het gebruik van speksteen. Deze kunstvorm van de bewoners van de Arctische regio heeft de subtiele en organische eigenschappen van speksteen benut om verhalen en tradities van de inuits (ook wel bekend als eskimo) uit te beelden.
Speksteen is zeer geschikt voor beginnende beeldhouwers
Door het gemak van het verwerken kan ook een beginner met speksteen al snel verbazende resultaten behalen. Speksteen ofwel zeepsteen is dan ook zeer populair onder startende beeldhouwers.