maandag 7 januari 2013

Vijzel en stamper

Beeldhouwen en boetseren | Vijzel en stamper


Een vijzel en stamper maken de kunst van het malen mogelijk


Een diepgaande blik op het gebruik van een stamper en vijzel


Vijzel en stamper
Stamper en vijzel

Een van de oudste en meest veelzijdige hulpmiddelen die in keukens, laboratoria en werkplaatsen over de hele wereld wordt gebruikt, is de combinaties van de stamper en de vijzel. Deze eenvoudige, maar krachtige combinatie van een kom en een stamper heeft eeuwenlang dienst gedaan in verschillende culturen, niet alleen in de keuken maar voor alles waar gemengd moest worden. Medicijnen, pigmenten, chemische preparaten en noem maar op . Laten we eens dieper ingaan op het gebruik van deze gereedschappen en ontdekken hoe ze een onmisbare rol spelen als iets fijngemaakt en gemengd moet worden,

De stamper en vijzel: Een historische reis

De stamper en vijzel zijn universele gereedschappen; ze zijn ook tastbare overblijfselen van onze culinaire geschiedenis. Oorspronkelijk werden ze gebruikt voor het malen en mengen van kruiden, specerijen en andere ingrediënten lang voordat moderne keukenapparatuur de intrede deed. In oude beschavingen zoals de Griekse, Romeinse en Egyptische, waren stamper en vijzel een symbool van kracht en ambachtelijke vaardigheid in de keuken. Maar ook buiten de keuken wist men de krachtige combinatie te vinden als het om mengen van de meest uiteenlopende stoffen ging. 

Het gebruik van de stamper en de vijzel


Vijzel en stamper
Vijzel en stamper

1. Kruiden en specerijen malen in de keuken
Een van de meest voorkomende toepassingen van de stamper en vijzel is het malen van kruiden en specerijen. Door zaden, peperkorrels, knoflook en andere aromatische ingrediënten met de hand te malen, kunnen de essentiële oliën en smaken beter vrijkomen dan bij het gebruik van voorgemalen varianten.

2. Het maken van pigmenten
Vooral natuurlijke pigmenten worden in allerlei vormen geleverd. Willen we een pigment kunnen gebruiken, bijvoorbeeld in verf of andere kleurstoffen, dan dient het zo fijn mogelijk te zijn want eventuele korrels vinden we later op het werkstuk terug. De stamper en de vijzel worden hier veel gebruikt. Ook voor polijstmiddelen en andere afwerkmaterialen kunnen de stamper en de vijzel hun gemak laten zien. 

3. Mengen van poedervormige chemicaliën
In laboratoria hebben we vaak te maken met poedervormige of iets meer korrelige stoffen die én fijngemaakt én gemengd moeten worden. Daarbij zijn de vijzel en de stamper onmisbaar. Om het meeste uit de stamper en vijzel te halen, zijn hier enkele tips:

Kies het juiste materiaal

Stamper en vijzels zijn verkrijgbaar in verschillende materialen, zoals marmer, graniet, hout en keramiek. Elk materiaal heeft zijn eigen kenmerken, dus kies dat materiaal dat het beste bij jouw behoeften past.

vijzel en stamper
vijzel en stamper

Bereid alles goed voor, voor je eigenlijk begint

Voorbereiding van het mengen is essentieel: Zorg ervoor dat de ingrediënten schoon en droog zijn, voordat je begint met malen in de vijzel. Dit optimaliseert het resultaat en verlengt de levensduur van je gereedschap.

Gebruik de juiste techniek voor het te mengen materiaal

En de juiste techniek is vaak een kwestie van proberen. Experimenteer met verschillende maaltechnieken, zoals draaiende bewegingen of stotende acties, afhankelijk van wat je moet maken of mengen.

Conclusie

De stamper en vijzel zijn meer dan alleen keukengereedschappen; ze vertegenwoordigen een eeuwenoude traditie. Ook in laboratoria en bijvoorbeeld de apotheek vinden we deze gereedschappen terug. Het maken van eigen verfstoffen is zonder deze hulpmiddelen nauwelijks te doen. 

Vijzel

 LEES JIJ JETJE'S DAG OOK AL?


 

Meer informatie over Team Jetje